Vào tháng 03/2019, quá trình tuyển sinh Đại học Mỹ đã gặp scandal lớn khi những người làm luật cáo buộc 50 cá nhân – hầu hết là giới thượng lưu, người nổi tiếng… – đã phạm tội và gian lận một cách có tổ chức để đưa con mình vào các trường Đại học danh tiếng – Yale, Stanford, Georgetown… Có một người đàn ông tên William Singer, tự nhận là nhà tư vấn du học, đã giúp các gia đình hối lộ Huấn luyện viên để nói dối về thành tích thể thao của học sinh và hối lộ Giám thị để làm giả điểm chuẩn hóa.

Ta đều biết có khuyết điểm trong quá trình tuyển sinh. Với ngày càng nhiều học sinh có bảng điểm hoàn hảo, danh sách Hoạt động ngoại khóa giống nhau, thật khó cho Nhà tuyển sinh để lựa chọn ai thì nhận, ai thì đánh trượt. Trong bài viết này, ta sẽ cùng phân tích:

• Khiếm khuyết của quá trình tuyển sinh Đại học Mỹ là gì?
• Những bất lợi này sẽ ảnh hưởng đến ai?
• Điều này có ý nghĩa gì với cách ta tiếp cận quá trình tuyển sinh?

NHỮNG KHIẾM KHUYẾT CỦA QUÁ TRÌNH TUYỂN SINH ĐẠI HỌC MỸ LÀ GÌ?

Một số khuyết điểm nổi bật của quá trình tuyển sinh có thể kể đến:

• Điểm chuẩn hóa dễ dàng bị thao túng.
• Hoạt động ngoại khóa có thể được thổi phồng hoặc làm giả.
• Bài luận có thể được “mua”, hoặc ăn cắp ý tưởng.
• Tiền phí apply các trường quá cao.
• Sự bất công bằng chủng tộc hay kinh tế.

Luôn luôn có đường vòng quanh các hệ thống chống gian lận hay công cụ phát hiện sao chép. Ngày nay, có vô vàn cách để tìm và mua bài luận trên mạng, hay trả tiền để ai đó làm thay bài tập, thậm chí đi thi thay cho học sinh. Có 3 cách mà William Singer cùng các phụ huynh đã làm giả điểm SAT/ACT cho học sinh: có người đi thi hộ, có Giám thị nhắc học sinh chọn câu trả lời đúng, hoặc Giám thị sẽ thay đổi đáp án trên bài làm học sinh sau khi thu bài.

Kể cả nếu không có sự gian lận điểm chuẩn hóa nào, các bài Tests này cũng không nên mang tầm quan trọng hiện giờ trong quá trình tuyển sinh. Vì mỗi học sinh tiếp thu kiến thức theo các cách khác nhau, một đầu điểm “chuẩn hóa” không thực sự nói lên điều gì về tiềm năng thật của học sinh. Thêm nữa, những học sinh có điều kiện gia đình khá giả luôn có điểm cao hơn những học sinh có điều kiện kinh tế kém vì đặc quyền được thuê gia sư, thi nhiều lần… ảnh hưởng rất nhiều đến điểm số này.

Mặc dù ngày càng nhiều Trường đại học đã bỏ yêu cầu điểm SAT/ACT trong hồ sơ, đây vẫn là một bất cập lớn trong hệ thống tuyển sinh Mỹ.

NHÓM HỌC SINH NÀO SẼ BẮT LỢI NHIỀU NHẤT TỪ NHỮNG KHIẾM KHUYẾT NÀY?

Câu hỏi này dường như tự trả lời cho chính nó: những nhóm sắc tộc thiểu số và học sinh trung – hạ lưu sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi bất cập từ quá trình tuyển sinh. 

Thu nhập gia đình có một tầm quyết định quá lớn trong việc liệu một học sinh có thể trúng tuyển vào ngôi trường đại học xứng đáng. Phí Apply cao ngất ngưởng (~$50 cho mỗi trường), phí thi chuẩn hóa, phí luyện thi và học phí đại học… sẽ là những gánh nặng lớn cho gia đình học sinh, chưa kể chính học sinh từ các gia đình thu nhập thấp sẽ phải đi làm thêm kiếm tiền trong khi đi học, khiến việc luyện thi và làm HĐNK khó hơn rất nhiều với các bạn bè khá giả.

Những học sinh có background gia đình tốt có thể thi SAT/ACT nhiều lần, trả nhiều tiền học phí và thậm chí đóng góp tiền cho trường – tăng cơ hội họ được nhận lên gấp nhiều.

Vào năm 2019, cái tên Harvard như gắn liền với tai tiếng khi “Harvard Admissions Scandal” bị phanh phui và đâm đơn kiện – hầu hết các học sinh Châu Á hay Asian-American đều bị Nhà Tuyển Sinh đánh giá là có cá tính kém thú vị hơn học sinh da trắng – một yếu tố quyết định đỗ/trượt. Vì sự phân biệt chủng tộc đã mọc rễ quá sâu ở nước Mỹ, quá trình tuyển sinh đại học cũng không thể không bị ảnh hưởng.

VẬY TA CẦN PHẢI LÀM GÌ?

Quá trình tuyển sinh đại học Mỹ còn quá nhiều khiếm khuyết, nhưng nền giáo dục Mỹ vẫn luôn là nền giáo dục hàng đầu và đáng để theo đuổi – là nơi diễn ra các tiến bộ khoa học – công nghệ hàng đầu thế giới, mô hình giáo dục khai phóng và các giáo sư đại học mang giải Nobel… Ta cần làm gì để vượt qua quá trình tuyển sinh gắt gao này?

Những sự gian lận và làm giả bộ hồ sơ là thiếu đạo đức và không thể chấp nhận được, và sớm muộn gì cũng sẽ được đưa ra ánh sáng. Điều tốt nhất ta có thể làm là hoàn thiện một bộ hồ sơ chân thực nhưng thể hiện được trọn vẹn tiềm năng của bản thân. Như đã nói ở trên, các ứng viên Apply ngày càng có điểm cao như nhau và List HĐNK dài như nhau, điều duy nhất ta có thể làm để khiến bản thân nổi bật là đánh vào cảm xúc của Nhà Tuyển Sinh – người sẽ trực tiếp đánh giá và ra quyết định cho bộ hồ sơ của ta.

Thành phần duy nhất của bộ hồ sơ có thể giúp ta thể hiện cá tính chính là bài luận. Vì quá trình tuyển sinh cũng là một quá trình chủ quan, nếu bài luận về nội tâm, cuộc đời của bạn gây ấn tượng và xúc động mạnh với một Nhà Tuyển Sinh cụ thể, họ sẽ sẵn sàng đứng lên bảo vệ và thuyết phục bỏ phiếu cho bạn trước mặt các nhà Tuyển Sinh khác dù điểm số của bạn chưa phải nổi bật so với ứng viên khác.